Mineralna i inne wody

Mineralne i inne wody...

Z roku na rok wypijamy coraz więcej butelkowanych wód. Większość z nich niewiele ma wspólnego z wodami mineralnymi.

- To dawne czasy, gdy woda mineralna była wodą mineralną, a o plastikowych butelkach na naszym rynku jeszcze nikt nie słyszał. Piliśmy wodę pochodzącą z rejonów uzdrowiskowych, kipiącą od niewidocznych pierwiastków i łatwo zauważalnych bąbelków dwutlenku węgla - Tadeusz Wojtaszek - członek prezydium Polskiego Towarzystwa Magnezologicznego im. prof. Juliana Aleksandrowicza patrzy nieufnie na półki supermarketów wypełnione butelkami typu "PET" . - Może 10 proc. sprzedawanych dzisiaj wód butelkowanych zasługuje na miano mineralnych - mówi i wspomina nieżyjącego już profesora Aleksandrowicza, który wiele lat temu zwrócił uwagę władzom Finlandii, że przypadłości drwali z dalekiej Karelii związane są z ich nieprawidłową dietą,a w szczególności brakiem w pożywieniu składników mineralnych. Ci ostatni, za sprawą spożycia miękkiej polodowcowej wody cierpieli na wiele przypadłości związanych z niedoborem magnezu - pierwiastka podstawowego dla wielu procesów w ludzkim organizmie. Magnez i wapń dostępny jest w dobrych i sprawdzonych, tradycyjnych wodach mineralnych. Ich picie może być korzystne dla organizmu wszędzie tam, gdzie w wodzie wypijanej i używanej do przyrządzania posiłków brakuje ważnych dla zdrowia pierwiastków.

Ponad 2 miliardy litrów - tyle butelkowanej wody wypili Polacy w 2008 roku. Przelaliśmy w ten sposób ok. 2,2 mld złotych - taka była roczna wartość wodnego biznesu wg. danych Krajowej Izby Gospodarczej "Przemysł Rozlewniczy". Rynkowi wód butelkowanych bacznie przygląda się firma analityczna Nielsen. Zdaniem ekspertów Nielsena, spożycie wody w opakowaniach wzrosło w Polsce o ponad 5 proc. w stosunku do poprzedniego (2007) roku, a w ujęciu wartościowym nawet o 10 proc. W 2009 roku trwa postępujący zalew: wodę gazowaną wciąż wypiera niegazowana, a rynek coraz odważniej zdobywają wody smakowe - nowy produkt kuszący konsumentów czystością źródlanych ujęć i smakiem naturalnych dodatków - najczęściej owocowych koncentratów. Nie jest to już naturalna woda, tylko napój- na szczęście zazwyczaj bez dodatkowych barwników.

Produkcja i sprzedaż wód butelkowanych to już od dawna istotna część spożywczego rynku, a do tego - eksperci nie mają wątpliwości - najdynamiczniej rozwijający się segment tego biznesu. Co piją Polacy? Najczęściej wybieramy wodę niegazowaną (ponad 63 proc. sprzedaży w ubiegłym roku) w najpopularniejszych butelkach 1,5 l. Najwięcej wody płynie do nas z półek supermarketów - ok. 1/3 sprzedaży.

Moda na picie wody pozwala zarobić wielu producentom, jednak największy "dzban zysku" wychylają dostawcy tzw. wód źródlanych. Kampanie reklamowe dość skutecznie obrzydziły nam to, co przez dziesięciolecia nazywaliśmy wodą mineralną. Dzisiaj wypada pić wodę "źródlaną" i powtarzać opinie o błogosławionym wpływie na zdrowie cieczy o niskiej zawartości minerałów. Można by zakpić z konsumenckich kryteriów narzucanych nam przez speców od reklamy: - jeżeli woda ma smak (minerały sprawiają, że jest smaczna) i bąbelki - lepiej ją odłożyć na półkę. Zgodnie z rynkowo - reklamowym kanonem woda powinna być mdła i bez bąbelków. Musimy pić jak najwięcej tej wody bez smaku. "Ona nas oczyszcza, likwiduje złogi i stresy" - systematycznie przekonuje prasa kobieca. Ostatnia wiadomość dla konsumenta (wyjęta żywcem z ulotek reklamowych) brzmi: w szczególnych sytuacjach (np. ciąża lub karmienie piersią) trzeba w siebie wlewać nawet 3 do 4 litrów dziennie. Takich zaleceń nie odważyliby się wydać lekarze swoim pacjentom, a i sami pacjenci długo nie wytrzymaliby wodnej kuracji.

Cisowianka popędza konkurencję

Czasy, gdy wodę w butelkach dostarczały przedsiębiorstwa uzdrowiskowe minęły bezpowrotnie. Tak jak w innych gałęziach gospodarki, tak i w wodnym biznesie rządzą wielkie, międzynarodowe koncerny. Polski rynek wód butelkowanych został zdominowany już kilka lat temu przez Danone (żywiec zdrój), Nestle (nałęczowianka) i CocaColę (kropla Beskidu). Mniejsze firmy starały się przebić, ale dopiero atak cisowianki spowodował zamieszanie. Nawiasem mówiąc cisowianka pochodzi z Nałęczowa i choć czerpana jest z innego niż nałęczowianka źródła, ma podobny skład jak ta ostatnia. Jeśli wierzyć przywołanym wcześniej ekspertom firmy analitycznej Nieslen, Polskie Zdroje (cisowianka) w pierwszym półroczu 2009 odnotowały 40-proc. wzrost sprzedaży i tym samym wdarły się, do ścisłej czołówki zbliżając się nawet do Danone, który był liderem zalewając rynek butelkami żywca - zdrój. Czy cisowianka pozostanie poza kontrolą miedzynarodowych koncernów - nie wiadomo. Na początku września br. pojawiły się pogłoski o możliwym przejęciu cisowianki przez branżowych potentatów. W biznesie nie od dzisiaj wiadomo, że nawet nie poparte faktami i dementowane pogłoski bywają rynkowym sygnałem - zaproszeniem do rokowań. To możliwe - zwłaszcza, że Polskie Zdroje dźwigają ogromny bagaż kosztów promocji cisowianki (sugestywne reklamy telewizyjne), a cena tej wody jest - delikatnie mówiąc - wyjątkowo zachęcająca. Dodatkowo, polski rynek wód butelkowanych jest rozwojowy, a więc atrakcyjny dla inwestorów. W Polsce produkuje się rocznie na jednego mieszkańca 60-70 litrów wody butelkowanej. Włochów pewnie nie dogonimy (prawie 200 litrów rocznie na mieszkańca) - tam w sprzedaży wody pomaga kliemat. Możemy jednak porównywać się z Niemcami, którzy wody piją o wiele więcej od nas i produkują jej ponad 150 litrów rocznie na mieszkańca.

Ile mineralnej w mineralnej ?

Zamieszanie na krajowym rynku wód rozpoczeło się w 1990 roku, gdy niefortunnie wprowadzono przepis mówiący, że wodą mineralną jest woda o zawartości minerałów od 200 mg/l. To wtedy zaczęły powstawać setki wytwórni - niekiedy "garażowych" - które zalały rynek wodą, o której można było poiedzieć wszystko, tylko nie to, że są mineralne. Na rynku sprzedawano ponad 600 różnych rodzajów wód. Przepis zmieniono w 1997 roku i od tego czasu zaczęła się moda na wody źródlane. Z czasem rynek został zdominowany przez międzynarodowe koncerny. Jeden z nich sprzedawał nawet wodę, która od początku do końca była efektem zabiegów przemysłowych, a nie dziełem natury. Mowa o wodzie bonaqua (nie ma jej w tej chwili na polskim rynku), która była wtórnie mineralizowana.

Dlatego tak ważny w wyborze odpowiedniej wody jest rozsądek - mówi Tadeusz Wojtaszek i radzi spożywać wodę kierując sie kluczem "regionalnym". Te regiony to bliska nam dolina Popradu (Muszyna, Krynica, Piwniczna), Kotlina Kłodzka (szczególnie Polanica Zdrój); dolina Nidy (Nałęczów, Busko) czy okolice Ciechocinka. - Każdy znajdzie dla siebie coś dobrego, byleby nie kupował na chybił trafił, bo na rynku jest więcej wód butelkowanych o niewielkiej wartości, więc łatwo się naciąć - przestrzega i poleca uważną analizę etykiet. - Nie zrobimy sobie krzywdy pijąc nawet duże ilości wody o zawartości minerałów od 500 do 1000 mg/l, czyli - wg obecnej normy – wody średniozmineralizowane - wyjaśnia Tadeusz Wojtaszek i podkreśla, że prawdziwa woda mineralna - taka, jaką pijano dziesiątki lat temu "jeżdżąc do wód" - miewa nawet powyżej 4 tys. mg/l różnych pierwiastków. Większość tych wód to jednak już wody lecznicze - odrębna kategoria. Przed ich systematycznym spożywaniem warto zasięgnąć porady lekarza. Jeżeli zaś na etykiecie znajdziemy wykaz pierwiastków, które łącznie nie stanowią nawet 500 mg na litr, trzeba mieć świadomość, że to zwykła woda (nazywana niskozmineralizowaną). Jej zaletą może być czystość biologiczna - jej wadą cena (nawet kilkaset razy wyższa od ceny wody z kranu).